Floransa ve Medici Ailesi
Yazokulu icin 2023 senesinde bir ay gecirdigim Floransa'nin yeri benim icin cok ozel bir sehir. Gerek mimarisi, gerek tarihi gerekse canliligi insani paralel bir evrenin icine dusmus gibi hissettiriyor. Medici Ailesi'nin adini duymak icinse Floransa'da sadece birkac saat gecirmek bile yeterli. Peki Floransa'nin neredeyse her sokaginda etkisi olan, adi her duvar tasinda yankilanan bu Medici ailesi kim? Iste bu yaziyi da tam olarak sorunun cevabini merak edenler icin, Medici ailesi hakkinda kisa bir ozet olarak yaziyorum.
Medici ve Sanat
Medici ailesi, Floransa'daki sanatin ve ronesansin saheserlerinin en onemli destekcilerinden biriydi, hatta su iddiayi atmak bile mumkun: Ailenin comert bagislari olmasaydi, Ronesans bugunku ronesans olamazdi. Bugun Floransa Uffizi Galeri'de bulunan Venusun Dogusu ve Primera (Boticelli) tablolari mesela Medicilerin siparisi uzerine yapilan eserlere ornek olarak gosterilenolir. Michelangelo ve lEONARDO D vINCI DE Medici ailesinin destegiyle yukselen isimler arasindadir.
Medici ve Politika
Bu Medici ailesi soylu dogmus aristokrat bir aile degil, on dorduncu yuzyilda bankacilik araciligyla kazanmislar guclerini. Yani bir nevi kendi isimlerini kendi basarilariyla kazanmislar, ve bir noktadan sonra bankalari donemin en guclu finansal kurumlarindan biri olmus ve o kadar onemli bir hale gelmisler ki gerek politika olsun gerekse sanat ve kultur, Avrupa'ya yon veren aileler arasina girebilmeyi basarmislar
Floransayi kulturun baskenti haline getirenler de yine Medici ailesidir, ozellikle Lorenzo de Medici (Lorenzo il Magnificio/ Muhte;em Lorenzo) siyasi dehasi ve diplomatik yetenekleriyle taninirdi. Onun donemi icerisinde kucuk ama zengin olarak anilan Floransa; Milano, Venedik, Napoli Jralligi ve Papalik gibi buyuk guclerle cevriliydi ve surekli tehdit altindaydi. Buna karsin Lorenzo 'denge siyaseti' uygulamayi tercih ederek Floransa'yi korumayi ve 15. yuzyil boyunca Floransanin baris icerisinde kalmasini sagladi, iste tam olarak bu baris ortami sehrin sanat ve dusunce alaninda oatlamasinin esas nedeniolarak kabul edilebilir.
Medicilerin politik gucu yalnizca Floransa ile sinirli degildi. Ailenin uyeleri Avrupa siyasetinde de onemli roller oynadi. Mesela II. Henry'nin karisi olarak Fransa kraliceligini elde eden Catherine de Medici (eger Reign dizini izlediyseniz, Francois'in annesinden bahsediyorum) buna bir ornek olarak gosterilebilir. Papalik statusunu elinde tutarak Vatikan'da da kontrolu yine iki yuzyil boyiunca bu aile saglamistir.
Papalik gorevi ustlenmis aile uyeleri ise:
- Papa X. Leo
- Papa VII. Clement
- Papa XI. Leo
- Papa XIII. Leo
Medici'nin Düsusu
On besinci yuzyila isimlerini kazimis olan ailenin gucu 16 ve 17. yuzyillarda politik entrikalar, ekonomik sorunlar ve Avrupadaki degisen dengeler dolayisiyla git gide azaldi. Tipki Osmanli hanedanligi gibi Mediciler de 17. yiuzyilda siyasetten cok lukse ve sanata yoneldiler, bu da Avrupadaki hakimiyetlerini azaltti. Bankalari coktukten sonra harcamaya devam ettikleri paralar gelir kaynaklarini azalttti. 1737 senesinde olen Gian Gastone de' Medici arkasinda herhangi bir varis birakmayinca da aile resmi olarak tarihin tozlu sayfalarina karismis bulundu.
Eger aile ilginizi cektiyse "Medici: Masters of Florence" dizisini Amazon Prime'dan izleyebilirsiniz <3
